Ongenuanceerde discussie tussen diverse partijen of dringend nood aan ethisch verantwoord invorderen?
Samen met Luc Verstraete (LuVercon bvba) gaf ik een voordracht op de Belgische en de Nederlandse Credit Expo met als titel’ Is de schuldindustrie schuldig?’
Schulden en onbetaalde facturen zijn van alle tijden. Op diverse vlakken hoor je positieve geluiden:de economie is uit een diepe crisis geklommen en bedrijven doen het weer goed.Er is minder werkloosheid, er zijn weinig grote reorganisaties en toch is het betaalgedrag niet goed. Het verslechtert zelfs weer. Dit leidt tot financial churn en het heeft impact op de P & L van bedrijven. Leveranciers moeten achter hun centen aan.
Ethisch verantwoord invorderen krijgt momenteel veel aandacht in de wereld van het creditmanagement.Terecht want regelmatig verschijnen er artikels in de media over exuberante ophogingen en excessen. Toch is het beeld heel wat genuanceerder dan dat in de media. Het lijkt wel of de schuldindustrie oorzaak is van de problemen in plaats van oplosser.
We pleiten voor een genuanceerd beeld, zonder emotionaliteit en gebaseerd op feiten want een leverancier verdient een correcte betaling en een debiteur een respectvolle behandeling.
De schuldindustrie
‘ Schuldindustrie’ : de benaming alleen al heeft een negatieve bijklank. Bij industrie komen automatisch de beelden van grote, donkere, bevuilende fabrieken met medewerkers die niet mogen denken maar vooral moeten doen in het hoofd. Koppel daaraan het woord schuld, waarvan de synoniemen onder andere: debet, fout, overtreding, tekortkoming, zonde zijn en je hebt een zwaar beladen begrip.
Bij schuldindustrie wordt vooral gefocust op de externe inningspartners: de incassokantoren, de gerechtsdeurwaarders en de advocaten. Ons inziens is dit niet correct. De ‘grondstoffen’ voor deze industrie worden tenslotte geleverd door de klant/debiteur én de leverancier.Het wettelijk kader door de overheid. De problematiek van de openstaande vorderingen is ook in de politiek een hot topic. Het gevolg is dat er heel wat zinvolle en minder zinvolle voorstellen worden gedaan. Wat is het nut van de verplichting van een gratis aanmaning? Wat levert de beperking van incassokosten voor kleine bedragen op? … De 4 partijen dragen elk hun verantwoordelijkheid.
Conclusie: het is belangrijk dat er goed wordt nagedacht over de aanpak. Bij verkeerde beslissingen zijn er potentieel grote verliezers.
Potentiële verliezers
De leverancier
Wanneer de wettelijke regels de klant/debiteur extra gaan beschermen/ pamperen ontstaat er mogelijk een klimaat waarin het moeilijker wordt om schulden te innen; Zo kan een maximum ophoging zorgen voor meer onbetaalde facturen, zeker bij kleine bedragen. Leveranciers gaan minder inningsacties (kunnen) ondernemen wanneer de kosten/baten analyse negatief is. Wetende dat een groot aantal van de faillissementen als oorzaak wanbetaling hebben, is dit een heel gevaarlijke situatie want vele kleintjes maken een groot…
De invorderaar
De externe partners hebben als activiteit het invorderen van openstaande schulden. Zij zetten hiervoor mensen aan het werk en verdienen een correcte verloning. Wanneer zij een niet-rendabele vergoeding krijgen, heeft dit impact op de werkgelegenheid.
De klant.
Wanneer het moeilijker wordt om openstaande schulden te innen, gaan leveranciers ongetwijfeld hun kredietpolitiek aanpassen. Ze gaan terug meer contante betaling, voorschotten of voorafbetaling vragen. Voor de klant betekent dit minder kredietfaciliteiten en dus bijkomende problemen en minder koopkracht.
Een debat gebaseerd op feiten
Het is goed om een breed maatschappelijk debat aan te gaan met alle actoren. Dit zal ongetwijfeld tot wetgevende correcties leiden.
De volgende elementen zijn bepalend:
1, wanneer leverancier en klant een afspraak maken/ een contract aangaan moeten beide partijen die afspraken nakomen. Een correcte levering verdient een correcte betaling. Een klant moet, minstens, de intentie hebben om te betalen. Spijtig genoeg is dit vaak niet het geval. In B2B én in B2C. Verschillende curatoren melden dat er in 50 à 70 % van de faillissementen frauduleuze elementen zijn. Het feit dat niet alle bestuurders in aanmerking komen voor schuldkwijtschelding (vroegere verschoonbaarverklaring) bewijst dit.
Voor B2C gold tot in de jaren 80- 90 dat men eerst ging sparen en dan pas kopen. Nu neemt men veel sneller krediet. Is dit slecht? Neen, zeker niet, wanneer men de discipline heeft om zijn eigen budget in de gaten te houden. Wanneer men aankopen doet die passen bij dat budget. Dit is geen garantie maar wel een goede graadmeter. Er kan van alles gebeuren:werkloos worden, ziekte, ongeval echtscheiding… als men dan niet wegvlucht van zijn problemen, is er meestal nog een constructieve oplossing mogelijk.
2, Wanneer een leverancier zijn gelden later dan afgesproken ontvangt, heeft dit impact op zijn winst. Hij heeft recht op interest/schadevergoeding om dit te compenseren. Bovendien brengt het opvolgen van openstaande bedragen kosten mee. Denk hierbij maar aan personeel, port,papier … Het versturen van een aangetekende aanmaning is niet gratis. (OPEX). Wanneer de leverancier correct heeft geleverd, is het niet logisch dat hij opdraait voor die kosten.
3, Wanneer leveranciers/instellingen er zelf niet in slagen om in te vorderen kunnen zij een externe partner inschakelen. Voor deze bedrijven geldt net als voor de leveranciers: om te overleven is het nodig winst te maken. De kosten voor de externe partij horen voor rekening van de niet- betaler te zijn. Een belangrijke voorwaarde hierbij is wel dat de externe partner correcte acties onderneemt en enkel wettelijke ophogingen toevoegt.
4, De wet is de wet. Wanneer er wettelijke verplichtingen zijn dan horen die door alle partijen gevolgd te worden. Dit wil niet zeggen dat alle wetten optimaal zijn. Er zijn er zeker die een aanpassing aan de hedendaagse realiteit nodig hebben.
Is de schuldindustrie schuldig?
Wanneer een ziekenhuis een afspraak maakt meteen externe partner om een minnelijke invordering te doen aan 0,01 EUR, dan is dat ziekenhuis schuldig. Het impliceert immers dat de focus ligt op de juridische fase ( lees: aanzienlijke ophoging van de schuld)
Wanneer een overheidsdienst geen afbetaalplannen toestaat en enkel volledige betaling eist, is de overheid schuldig.
Wanneer de klant koopt, zonder de intentie te betalen, is de klant schuldig.
Wanneer een debiteur bij betaalproblemen de struisvogelpolitiek toepast, is de debiteur schuldig.
Wanneer in een juridische procedure meerdere malen dure acties ondernomen worden die geen rendement opleveren maar enkel schuldophoging (bijv. meerdere malen een verkoopdag plannen terwijl er geen waardevolle goederen verkocht kunnen worden) is de gerechtsdeurwaarder schuldig.
Wanneer een incassopartner onterechte ophogingen doet, is die schuldig.
Maar… naast deze negatieve berichten kunnen we er ontelbare zetten die wel goed, correct en met aandacht voor de mens verlopen zijn.
Luc Verstraete en ik, wij geloven in zelfregulering, eerder dan in wetten. We pleiten voor transparante communicatie en het meten van resultaten. We doen een oproep voor het nemen van verantwoordelijkheid zodat er een sterkere focus op correct, noem het ethisch verantwoord invorderen, ontstaat.
Wil u meten of u ethisch verantwoord invordert? Contacteer Luc. Hij heeft een fantastisch instrument ontwikkeld dat u daarbij kan helpen (luc@luvercon.be)